تاریخچه اکو(قسمت سوم)

تبدیل آر.سی.دی به اکو
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران ونیز تا چند سال بعد از استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران، به علت عدم مشارکت ایران در فعالیت های سازمان آر،سی،دی، عملا در سازمان مزبور هیچگونه فعالیت محسوس و موثری صورت نگرفت تا اینکه با تلاش های دو عضو دیگر و نظر مساعد جمهوری اسلامی ایران که ضرورت توسعه همکاری های منطقه ای را به عنوان یکی از اهداف اصولی سیاست خارجی خود اعلام نموده بود، آر.سی.دی با نام جدید ((سازمان همکاری اقتصادی (اکو) احیا گردید.
مدیرا کل مزارت امور خارجه سه کشور ایران،ترکیه و پکستان پس از مذاکرات مستمر چند ساله در جلسه بهمن ماه 1363 در تهران پیرامون نکات زیر به توافق رسیدن:
الف) سازمان عمران منطقه ای که پیش از انقلاب اسلامی فعال بود با نام تازه سازمان همکاری اقتصادی دوباره آغاز به کار کند.
ب) شورای عالی ،مرجع عالی و رکن تایین کننده سیاست ها و برنامه های شناخته شد. این شورا از معونین ارشد وزارت امور خارجه سه کشور تشکیل می شد و سالنه یک یا حداکثر دو جلسه تشکیل می داد.
ج) شورای قائم مقامان متشکل از مدیر کل وزارت خارجه و سفرای دو کشور ترکیه و پاکستان به عنوان جانشین شورای وزیران امور خارجه زا تنیظیم و پی گیری می کرد.
برخی از این عوامل که در پیوستگی اعضای اکو نقش موثری دارند عبارتند از:
- هم مرزی با کشورهای بزرگ روسیه ،چین و هند.
- مجاورت با اروپاو منطقه استراتژیک خلیج فارس .
- دسترسی به آبهای خلیج فارس،اقیانوس هند،دریای سیاه و دریای مدیترانه.
- وجود منابع طبیعی غنی بوژه نفت و گاز.
- قرار گرفتن در مسیر خاوردور- اروپا از شرق به غرب و آسیای شمالی و مرکزی به خاورمیانه و افرقا از شمال به جنوب.
- وجود 95 درصد مسلمانان با مشترکات دینی و فرهنگی.
مقرات پرسنلی اکو
مقررات پرسنلی اکو ،شامل 31 ماده ،بر اساس مقررات جاری در سایر سازمانهای منطقه ای و یا بین الدولی مانند اوپک،آسه آن و نیز روش حاری در دبیرخانه اکو تهیه شده است.
این مقررات شامل رده بندی کارمندان ،شرایط و نحوه انتصاب دبیر کل و سایر کارمندان ،حقوق و مزایا،مقررات انضباطی و نظایر آنها می باشد.
سه سند مربوطه به شرایط استخدام و صلاحیت کارمندان دبیرخانه ،جدول افزایش کارمندان دبیرخانه و جدول حقوق و مزایا ، ضمیمه مقررات پرسنلی بوده و نقش مهمی در تقویت توان کارشناسی دبیرخانه و بین المللی کردن ان دارند.
مقررات مالی
این مقررات از 23 ماده تشکیل شده و جنبه های مختلف مربوط به تهیه و تصویب بودجه ،نحوه تخصیص بودجه به بخشهای مختلف،بودجه مکمل ،کنترل و حسابرسی و تنظیم حسابها ،پرداخت حق عضویتها و نحوه انجام پرداخت ها را مورد توجه قرار می دهد.
اتاق بازرگانی اکو
اتاق بازرگانی و صنعت اکو یکی از کاگزارهای منطقه ای اکو می باشدکه به منور مشارکت گسترده و فعال خش خصوصی در فعالیتهای اقتصادی و تجاری منطقه اکو ایجاد شده است.
اتاق اکو گزارش فعالیت خود را به دبیر کل سازمان تسلیم می نماید.
این نهاد تا کنون در جهت نهادینه کردن چهارچوبهایی برای تسهیل و توسعه تجارت در منطقه اکو اقداماتی به عمل اورده است که مهمترین انها تشکیل کمیته داوری به منظور حلاختلافات بین اعضاء و تشکیل کمیته ترانزیت برای ارئه راه حل هایی جهت مسائل مربوط به تجارت ترانزیت می باشند.
انرژی
ذخایر تقریبی دریای خزر معادل 150 میلیارد بشکه نفت و 150 میلیارد متر مکعب گاز تخمین زده شده است. این منابع عظیم متعلق به کشورهای ساحلی خزر شامل جمهوری اسلامی ایران،اذربایجان،ترکمنستان،قزاقزستان و روسیه می باشد. تا کنون کشورهای ساحلی جهت بهره برداری از منابع نفت و گاز خزر بر یک نظام حقوقی واحد توافق ننموده اند.لیکن برخی از آنها به طور یک جانبه و بدون در نظر گرفتنحق حاکمیت سایرین اقدام به استخراج و فروش منابع خزر موده اند.
یکی از مسائل عمده برای کشورهای آسیای میانه مساله ترانزیت انرژی و خطوط لوله نفت و گاز جهت دسترسی به بازارهای بین المللی می باشد.