بعضی از احکام حج (از نظر آیت الله تبریزی) – قسمت سوم:

بعضی از احکام حج (از نظر آیت الله تبریزی) – قسمت سوم:
مـساله 235 - هرگاه قرائت نمازگزار غلطى داشته باشد,در صورتى كه نتواند آن را درست كند اشـكـالـى در اكـتـفاى به آنچه مى تواند در نماز طواف وغير آن , نيست , وهمان اندازه كافى است , وچنانچه مى تواند آن را تصحيح ودرست كند, لازم است تصحيح نمايد, وچنانچه در اين كار اهمال وسـهـل انگارى كرد تا وقت تنگ شد, احوط اين است كه به اندازه اى كه مى تواند نماز طواف را بجا آوردوآن را به جماعت بخواند ونايب نيز بگيرد.
مـساله 236 - هرگاه نداند كه قرائتش درست نيست ودرنادانى خود معذور باشد, نمازش صحيح اسـت وحـاجـتـى به اعاده ندارد, حتى اگر بعد از نماز بفهمد كه قرائتش اشكال داشته , ولى اگر مـعذور نبوده , لازم است پس ازتصحيح , نماز را اعاده كند, وحكم كسى كه نماز طواف رافراموش كرده بر او جارى مى شود.
سعى واجب چهارم از واجبات عمره تمتع , سعى بين صفاومروه است , وخود يكى از اركان است كه اگر عـمدا ترك شود حج باطل خواهد بود, خواه علم به حكم داشته ياجاهل به حكم باشد. وقصد قربت در سعى معتبر است ,ولى ستر عورت وطهارت از حدث با خبث در آن معتبرنيست , وبهتر اين است كه طهارت رعايت شود.
مـساله 237 - سعى بايد بعد از طواف ونماز طواف بجاآورده شود, واگر پيش از طواف يا نماز آن بـجـا آورده شـود, لازم اسـت بعد از آنها اعاده شود. وحكم كسى كه طواف را فراموش كند وبعد از سعى يادش بيايد, پيشترگفته شد.مساله 238 - نيت در سعى معتبر است به اين معنى كه اگر در عمره است , به نيت عمره , واگر در حج است , به نيت حج , قربة الى اللّه بجا آورده شود.
سعى يعنى چه ؟
رفت وآمد بين صفا ومروه را سعى گويند (صفا در يك طرف ومروه طرف ديگر قرار دارد), رفتن از اول جـزء ازصـفـا به مروه را يك شوط گويند, وهمچنين برگشتن ازاول جزء مروه به صفا يك شوط است , وتمام سعى هفت شوط است , بنابر اين سعى از صفا شروع ودر شوط هفتم به مروه ختم مـى شـود, واحـتـيـاط لازم در ايـن است كه موالات (پى در پى بودن ) را مراعات كند بطورى كه فـصـل معتد به در بين اشواط حاصل نشود, ووقتى حاجى بخواهد از مسجد الحرام به مسعى برود, صفا طرف دست راستش قرار مى گيرد.
مـسـالـه 239 - هـرگاه سعى را از مروه شروع كند اگر يك شوط بجا آورده يعنى از مروه به صفا رسـيـده , بايد آن رالغو دانسته واز صفا شروع نمايد, وچنانچه بعد از شوطاول باشد, مثل اينكه در بين راه صفا ومروه در شوط دوم باشد, آن را نيز لغو نموده وسعى را از صفا از سربگيرد.
مـسـاله 240 - لازم نيست رفت وآمد (سعى ) بين صفاومروه پياده باشد, وسعى سواره بر حيوان يا دوش انسان يا چرخهايى كه فعلا در آنجا متداول است , جايز است ,ولى در هر حال بايد ابتدا از صفا وختم به مروه باشد.
مساله 241 - لازم است رفت وآمد بين صفا ومروه از راه متعارف باشد, واگر از صفا از توى مسجد يا راه ديگرى بسوى مروه برود, كافى نيست , بلى لازم نيست رفت وآمد در يك خط مستقيم باشد.
مـسـالـه 242 - واجـب اسـت هـنگام توجه به مروه آن را روبه روى خود قرار دهد, وهمچنين در بـازگـشـت از مروه به صفا, بايد متوجه به صفا باشد, پس اگر هنگام سعى بطورعقب گرد برود, كفايت نمى كند, والتفات به طرف راست و چپ وپشت سر هنگام سعى عيبى ندارد.
مـسـالـه 243 - نـشـستن روى صفا يا مروه يا در بين آنها به جهت استراحت , عيبى ندارد, گرچه احوط اين است كه بين آن دو ننشيند.
احكام سعى
در گـذشته گفته شد كه سعى از اركان حج است وترك آن عمدا با علم يا جهل به حكم , تا زمانى كـه تـداركـش پيش ازوقوف به عرفات ممكن نشود, حج باطل واعاده اش درسال بعد لازم خواهد بـود, واظهر اين است كه احرامش نيز باطل خواهد بود, اگرچه احوط واولى اين است كه عدول به افراد نموده وسعى را به قصد اعم از حج افرادوعمره مفرده تمام نمايد.
مساله 244 - هرگاه سعى از روى فراموشى ترك شود,هر وقت ياد او بيايد بايد بجا آورد هرچند ياد آمـدنـش پـس از فـراغـت از اعمال حج باشد, وكسى كه شخصا نتواند يابرايش مشقت داشته باشد بايستى نايب بگيرد وحجش در هر دو صورت صحيح خواهد بود.
مـسـاله 245 - كسى كه شخصا پياده يا سواره نتواند سعى را بجا آورد, ديگرى را نايب بگيرد كه به جاى او سعى كندوحجش صحيح است .مـسـالـه 246 - احـتـيـاط اين است كه بعد از طواف ونماز آن بدون ضرورت مانند شدت گرما يا خـسـتـگى زياد, تاخيرنكند, اگرچه اقوى اين است كه مى تواند سعى را تا شب تاخير كند, بلى در حال اختيار نبايد سعى را به فردابيندازد.
مـسـالـه 247 - زيـادى در سعى مانند زيادى در طواف سبب بطلان خواهد بود, اگر از روى علم وعمد باشد,چنانكه در طواف گذشت , بلى اگر جاهل به حكم باشد,اظهر اين است كه سعيش به زيادى باطل نمى شود,هرچند احتياط در اعاده آن است .
مساله 248 - هرگاه از روى خطا در سعى خود زيادنموده , سعيش درست است , ولى اگر زيادى يك شوطكامل باشد, مستحب است كه شش شوط ديگر به آن اضافه نمايد تا يك سعى كامل غير از سـعـى اول شود وختم سعى دوم طبعا به صفا خواهد بود, وچنانچه زيادى بيش از يك شوط باشد, تمام نمودن او به قصد رجا عيبى ندارد.
مـساله 249 - هرگاه عمدا با علم به حكم يا جهل به آن , ازسعى خود كم نمود, وتداركش تا زمان وقوف به عرفات ممكن نباشد, حجش فاسد شده ولازم است سال بعداعاده نمايد, وظاهر اين است كـه احـرامش نيز باطل مى شود, واحوط اين است كه عدول به حج افراد نموده وبه نيت اعم از حج وعـمـره مـفـرده تـمـامـش نـمايد, وچنانچه كمبود سعى از روى فراموشى وبعد از شوط چهارم بـوده واجب است باقى را هر وقت يادش آمد هرچند بعد ازفراغت از اعمال حج باشد, تدارك نمايد, ودر صورتى كه خود نتواند تدارك كند يا تدارك سخت باشد واجب است نايب بگيرد, هرچند به اين جهت باشد كه پس ازبازگشت به وطن يادش آمده باشد, در اين صورت احتياط اين است كه نايب به نيت فراغ ذمه منوب عنه ازاتمام يا تمام , يك سعى كامل بجا آورد, واگر كمبودش پيش از شوط چـهـارم واز روى فـراموشى بوده , احتياط اين است كه شخصا يك سعى كامل به قصد اعم از تمام يااتمام بجا آورد, ودر صورت دشوارى آن , نايب بگيرد