نگاهي درون ديني به مسئله برنامه ريزي مديريتي(قسمت دوم)

و اما با نگاه اجمالي به درون دين و آيات و روايات، فوايد و محاسن برنامه ريزي کاملاهويداست. امام علي(ع) در اين باره مي فرمايد: التلطف في الحيله اجدي من الوسيله(4)؛ ظرافت و دقت در برنامه ريزي بهتر از امکانات است و همچنين آن حضرت در باب اهميت برنامه ريزي مي فرمايد: امارات الدول انشاءالحيل(5)؛ آباداني دولت ها به تحقق برنامه ريزي و چاره انديشي آنهاست. پيامبر(ص) نيز به ابن مسعود توصيه مي کند که اذا عملت حملافاعمل بعلم و عقل و اياک ان تعمل عملابغير تدبير وعلم فانه جل جلاله بقول ولاتکونوا کالتي نقضت غزلها من بعد قوه انکاثا(6)؛ هرگاه کاري را انجام دادي، از روي علم و عقل انجام بده و از عمل بدون تدبير و علم دوري کن که خداوند جل جلاله مي فرمايد: همانند کسي نباشيد که بافته اش را بعد از اينکه محکم گردانيد از روي جهل باز مي کند. امام علي(ع) مي فرمايد: وامض لکل يوم عمله فان لکل يوم مافيه(7)؛ يعني در هر روز کار همان روز را انجام بده؛ زيرا هر روز کار مخصوص خود را دارد و همچنين حضرت در توصيف عاقل مي فرمايد: هوالذي يضع الشيء مواضعه(8)؛ او کسي است که هر چيزي را در جاي خودش مي گذارد.
3- فوايد برنامه ريزي از زبان پيشوايان دين:
3-:1 ممانعت از شتابزدگي: امام علي(ع) مي فرمايد: و اياک و العجله بالامور قبل اوانها اوالتساقط فيها عند امکانها، او اللجاجه فيها اذا تنکرت او الوهن عنها اذا استوضحت فضع کل امر موضعه و اوقع کل عمل موقعه؛از شتابزدگي در امور قبل از رسيدن وقت آنها يا غرق شدن در آنها هنگام امکانشان يا لجاجت در آنها هنگامي که پيچيده شدند و يا سستي در آنها هنگامي که روشن شدند بپرهيز؛ پس هر چيزي را درجاي خويش قرار ده و هر امري را به وقت خود انجام ده.
3-:2 درمان مشکلات و سختي ها: امام علي(ع) مي فرمايد: من قعد عن حيله اقامته الشدائد؛(9) کسي که چاره جويي و برنامه ريزي را رها کند، گرفتار شدايد مي شود.
سر گرفتار شدن به شدايد اين است که شخص بدون برنامه ريزي هيچ گاه به مشکلات و گرفتاري هاي کار در آينده توجه نمي کند و زماني پشيمان مي گردد که مشکلات او را احاطه کرده و فرصت از دست رفته است.
3-:3 سرعت و کندي مناسب: امام علي(ع) در بيان ويژگي مالک اشتر مي فرمايد: فانه ممن لايخاف وهنه ولاسقطته ولابطوه عما الاسراع اليه احزم و الااسراعه الي ما البطءعنه مثل؛ مالک اشتر کسي است که بيم نمي رود سستي به خرج دهد، يا لغزشي پيدا کند و يا در جايي که سرعت گرفتن شايسته است، کندي نمايد و يا جايي که کندي سزاوارتر است، سرعت گيرد.
3-4: پيشگيري مانع از پشيماني: امير مومنان در اين باره مي فرمايد: التدبير قبل العمل يومنک من الندم؛(10) آينده نگري قبل از شروع کار تو را از پشيماني ايمن مي سازد. عمده ندامت ها و پشيماني ها در کارهاي سازماني و اداري،زاييده بي برنامگي مديريت هاست.


حبت‌كردن‌درباره‌شود و از طرفي‌ضروري‌است‌از ابتدا مشخص‌شود در جست‌وجوي‌حل‌چه‌مشكلي‌بايد بود. در راستاي‌اين‌فكر، تصويري‌از چشم‌انداز آينده‌نشان‌مي‌دهد چند بحران‌را روي‌همديگر منطبق‌خواهد كرد و فرصت‌زيادي‌براي‌مجادله‌و بحث‌نيست‌و با سرعت‌بايد راهبرد و راهكارهايي‌را براي‌نجات‌مصالح‌فرهنگي‌جامعه‌پيدا كرد. دهه‌اي‌كه‌در پيش‌است‌به‌دليل‌ماهيت‌هرم‌سني‌جامعه‌اوج‌حضور جوانان‌15-29 ساله‌است. متأسفانه‌در اين‌دهه‌بيكاري‌وسيعي‌در جامعه‌را بايد تحمل‌نمود. محاسباتي‌كه‌در نهاد برنامه‌ريزي‌كشور يعني‌سازمان‌برنامه‌و بودجه‌انجام‌گرفته‌است‌در طي‌ده‌سال‌گذشته‌نشان‌مي‌دهد هر سال‌000/350 شغل‌جديد ايجاد شده‌است. اگر با همين‌نرخ‌بيكاري‌دهة‌آينده‌پشت‌سرگذاشته‌شود عدد 000/350 هزار شغل‌به‌000/850 فرهنگ‌غني‌گذشته‌ايران، بدون‌اين‌كه‌براي‌احياي‌فرهنگ‌گذشته‌راههايي‌داشته‌باشد، غير ممكن‌است. براي‌احياي‌فرهنگ‌غني‌گذشته‌يك‌سلسله‌ويژگيهايي‌لازم‌است. فهرست‌ويژگيهاي‌مورد نظر اشاره‌مي‌شود. وقتي‌در حيطة‌فرهنگي، كتابخانه‌يا مركز هنري‌ايجاد مي‌شود شرايطي‌لازم‌دارد. اگر قرار باشد در حوزة‌فرهنگي‌مثلاً‌منطقة‌گلپايگان‌يا كرمانشاه‌معضلات‌فرهنگ‌عمومي‌شناسايي‌شود لوازمي‌احتياج‌است. اگر كسي‌بخواهد نظريه‌پردازي‌فرهنگي‌بكند ناچار است‌از اقتصاد، مسايل‌سياسي‌جامعه، از مسايل‌بين‌المللي‌مسايل‌فرهنگي‌اطلاعاتي‌داشته‌باشد. براي‌اين‌كه‌اين‌درك‌اتفاق‌بيفتد بايد به‌گونه‌اي‌عمل‌و سياستگذاري‌شود كه‌اقتصاددانان‌و سياستمداران‌بطور منفك‌از هم‌عمل‌نكنند. بنابراين، براي‌حل‌معضلات‌فرهنگي‌بايد از تخصص‌هاي‌مختلف‌استفاده‌هزار شغل‌بايد تغييميليارد تومان‌اعتبار آموزش‌و پرورش‌است‌كه‌به‌نام‌فعاليتهاي‌فرهنگي‌- آموزشي‌هزينه‌مي‌شود، ولي‌مشكلاتي‌در عملكرد فرهنگي‌آموزش‌و پرورش‌وجود دارد. 70 ميليارد تومان‌اعتبار ساليانه‌صدا وسيما است‌كه‌عنوان‌دانشگاه‌عمومي‌و احياگر فرهنگ‌اسلامي‌است. سالي‌140 ميليارد تومان‌اعتبار به‌آموزش‌عالي‌داده‌مي‌شود كه‌بخشي‌از آن‌تخصيص‌به‌فعاليت‌فرهنگي‌دارددغه‌ها و چالش‌ها است.